FAQ

Udar niedokrwienny to zaburzenie czynności mózgu spowodowane brakiem dopływu krwi do mózgu, utrzymujące się powyżej 24 godzin. Jeśli zaburzenie mija po kilku godzinach, mówimy o przemijającym ataku niedokrwiennym czyli TIA (ang. Transient Ischaemic Attack), który może być zwiastunem zbliżającego się udaru.

Udar niedokrwienny stanowi ok. 80-85 % udarów mózgu.

Drugim rodzajem udaru mózgu jest udar krwotoczny, czyli potocznie wylew krwi do mózgu, który stanowi ok. 15-20% udarów mózgu.

Czynniki niemodyfikowalne:

• wiek (między 40 a 65 lat)
• płeć (częściej mężczyźni niż kobiety)
• rasa (częściej czarna i latynoamerykańska)
• obciążenia genetyczne (przypadku udarów w rodzinie)

Czynniki modyfikowalne, na które mamy wpływ to:

• nadciśnienie tętnicze
• cukrzyca
• migotanie przedsionków
• choroba wieńcowa
• zaburzenia gospodarki lipidowej
• palenie tytoniu
• nadużywanie alkoholu
• otyłość (zwłaszcza typu brzusznego)
• zaburzenia krzepnięcia krwi
• zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej
• przebyty wcześniej udar lub TIA (ang.  Transient Ischaemic Attack), czyli przemijające niedokrwienie mózgu

Charakterystyczne objawy udaru to:

• nagłe osłabienie/niedowład lub porażenie mięśni twarzy, ręki i/lub nogi (często po jednej stronie ciała)
• zaburzenia czucia twarzy, ręki lub nogi ( często po jednej stronie ciała )
• zaburzenia mowy: trudności z doborem wyrazów, trudności z rozumieniem mowy lub niewyraźna mowa
• zaburzenia widzenia ( np. podwójne widzenie, utrata widzenia w jednym oku lub jednej strony/niedowidzenie )
• silne bóle głowy bez uchwytnej przyczyny
• zaburzenia chodu
• zaburzenia równowagi i zawroty głowy
• nagła utrata przytomności lub pogorszenie kontaktu logicznego

Jeśli zauważysz objawy  udaru mózgu
u siebie lub u kogoś z twoich bliskich nie czekaj!
Wezwij pogotowie! To może uratować zdrowie i życie!
Czekanie „aż samo przejdzie” w najlepszym wypadku skończy się trwałym kalectwem

Pierwsza pomoc to jak najszybsze wezwanie pogotowia ratunkowego! Czas – zwłaszcza pierwsze 4,5 godziny  – jest tu kluczowy, bo od tego jak szybko pacjent znajdzie się na oddziale udarowym i zostanie wdrożone leczenie, zależą jego szanse na przeżycie, uniknięcie poważnych powikłań i powrót do sprawności. Wraz z upływem czasu narasta obszar trwałej martwicy tkanki nerwowej, co skutkuje ciężkim kalectwem, niepełnosprawnością a nierzadko i zgonem. Do czasu przyjazdu karetki połóż chorego w pozycji bocznej ustalonej.

Jeśli chory nie oddycha i nie reaguje na bodźce bólowe przystąp do resuscytacji krążeniowo – oddechowej (30 uciśnięć, 2 oddechy).

Postaraj się ustalić godzinę wystąpienia pierwszych objawów, a w miarę możliwości przygotuj dokumentację medyczną pacjenta oraz listę przyjmowanych przez niego leków (w tym informację, czy przyjmuje leki przeciwkrzepliwe) – przekaż te informacje ratownikom.

Tak! W Polsce stwierdza się ok. 70 tys. udarów rocznie, co oznacza, że średnio co 8 minut ktoś doznaje udaru. To jedna z najczęstszych chorób układu krążenia i stanowi drugą co do częstości przyczynę zgonów (śmiertelność w przypadku udarów mózgu to nawet 40%!)  Co więcej, około 1/3 osób po udarze pozostaje niepełnosprawna do końca życia!

Na niektóre czynniki ryzyka udaru ( np. płeć, wiek, obciążenia genetyczne ) nie mamy wpływu. Możemy jednak istotnie zmniejszyć ryzyko udaru prowadząc zdrowy tryb życia – należy być aktywnym fizycznie, nie palić papierosów, nie nadużywać alkoholu i racjonalnie się odżywiać.

Zalecany jest regularny, umiarkowanie intensywny wysiłek fizyczny przez 30 minut dziennie (szybki marsz, jogging, aerobik, jazda na rowerze). W przypadku nadwagi lub otyłości zrzucenie zbędnych kilogramów jest bardzo ważne. Otyłość i nadwaga zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia tętniczego, cukrzycy lub hiperlipidemii czyli chorób zwiększających ryzyko wystąpienia udaru.

W przypadku rozpoznania chorób stanowiących czynniki ryzyka udaru mózgu ( np. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy lub migotania przedsionków ) należy włączyć zalecone przez lekarza leki oraz stosować się do zaleceń żywieniowych oraz diagnostycznych.

Poproś swojego lekarza o:

• zbadanie ciśnienia tętniczego,
• sprawdzenie poziomu cukru w surowicy krwi
• sprawdzenie poziomu cholesterolu całkowitego, trójglicerydów ( TG ) oraz cholesterolu – LDL.
• wykonanie EKG – jeśli odczuwasz czasem nierówne lub niemiarowe bicie serca

Listę placówek, w których zrobisz bezpłatnie badania  znajdziesz w zakładce  PARTNERZY